
Jak postrzegano niepełnosprawność w historii? Bada to interdyscyplinarny zespół
20 stycznia 2021, 08:07U neandertalczyków można znaleźć przykład opieki nad niepełnosprawnym, w starożytnym Egipcie szacunkiem darzono osoby niskiego wzrostu. W średniowieczu zaś polskie pochówki osób niepełnosprawnych nie różniły się od innych pochówków. Jak wyglądało w dziejach podejście do niepełnosprawności mówi archeolog dr Magdalena Matczak.

Stare ślady maleńkich stóp
6 października 2008, 09:03Naukowcy z Uniwersytetu Stanowego Ohio odkryli w skale osadowej z Nevady najstarsze skamieniałe ślady zwierzęce na Ziemi. Pochodzą one sprzed ok. 570 mln lat. Należą do parecznika (Chilopoda) lub zamieszkującego środowisko wodne robaka (Vermes). Oznacza to, że już wtedy na naszej planecie występowały złożone organizmy, co podważa teorię, zgodnie z którą w prekambrze życie ograniczało się do drobnoustrojów i bardzo prostych organizmów wielokomórkowych.

Znaleziono największy i najstarszy rzymski obóz wojskowy na północnym-zachodzie Półwyspu Iberyjskiego
28 czerwca 2021, 06:25Na północnym-zachodzie Półwyspu Iberyjskiego znaleziono pozostałości po największym rzymskim obozie wojskowym w Galicji i północnej Portugalii. Obóz, założony przez ponad 10 000 legionistów wysłanych na podbój tych obszarów, został datowany techniką optycznie stymulowanej luminescencji (OSL)

Galaktyka maliną płynąca
21 kwietnia 2009, 10:34Astronomowie, którzy poszukiwali w obłoku molekularnym Sagittarius B2 (Sgr B2) śladów aminokwasów, zamiast tego natknęli się na mrówczan etylu. Na Ziemi jest on składnikiem zapachowym wielu produktów roślinnych – kojarzy się go m.in. z wonią cytryn, truskawek, malin czy rumu – co skłoniło naukowców do wysnucia wniosku, że obszary w pobliżu centrum Drogi Mlecznej również mogą pachnieć i smakować jak te letnie owoce.

Pijak i Myśliwy – „polscy” sułtani Imperium Osmańskiego
19 lutego 2024, 10:04Państwo osmańskie powstało pod koniec XIII wieku, do Europy wkroczyło w drugiej połowie XIV wieku, a sto lat później zakończyło tysiącletnie dzieje Cesarstwa wschodniorzymskiego, znanego obecnie jako Cesarstwo Bizantyńskie. Ono zaś było kontynuatorem jeszcze starszego państwa, którego początki datujemy na rok 753 p.n.e. Imperium Osmańskie było państwem wielonarodowym, w którym rządził nie tylko żywioł turecki. Wielu sułtanów miało pochodzenie greckie, albańskie czy serbskie. Było wśród nich dwóch, których korzeni możemy szukać na terenie dawnej Rzeczypospolitej.

Rozszerza się, gdy inne się kurczą
13 października 2015, 14:11Większość materiałów kurczy się pod wpływem zimna i rozszerza pod wpływem ciepła. Naukowcy wciąż nie do końca rozumieją, dlaczego ciała stałe zachowują się w ten sposób. Tymczasem fizyk Jason Hancock z University of Connecticut bada substancję, która kurczy się pod wpływem ciepła, a rozszerza pod wpływem zimna

Naukowcy z PAN mają pomysł na usuwanie trucizn z wody i powietrza
6 maja 2021, 10:31Naukowcy z Instytutu Chemii Fizycznej PAN pracujący pod kierunkiem prof. Juana Carlosa Colmenaresa zaproponowali zastosowanie stabilnego chemicznie i nisko toksycznego związku – dwutlenku tytanu (TiO2 P-25) – i połączenie go ze związkami węgla w celu skutecznej detoksykacji różnych związków w powietrzu i wodzie.

Wspaniałe odkrycie na dnie odsłoniętym przez wielką górę lodową w Antarktyce
24 marca 2025, 10:52Ponad dwa miesiące temu, 13 stycznia, od Lodowca Szelfowego Jerzego VI oderwała się góra lodowa A-84 (30x17 km). W tym czasie na pobliskim Morzu Bellingshausena, na pokładzie statku badawczego R/V Falkor (too), przebywał międzynarodowy zespół naukowy. Uczeni postanowili zmienić plany i skorzystać z nadarzającej się okazji, by zbadać odsłonięte dno morskie, do którego ludzkość po raz pierwszy zyskała dostęp. Na miejscu byli już 25 stycznia. To, co znaleźli wprawiło ich w zdumienie.

Genetyczna predyspozycja do depresji to nie wyrok
31 marca 2016, 12:06Kiedy szczury genetycznie podatne na depresję przeszły "psychoterapię" dla gryzoni, ich depresyjne zachowania zniknęły. Okazało się także, że niektóre biomarkery depresji zmieniły się do wartości typowych dla osobników zdrowych.

Badania mózgu wykazały, że piłkarze nie strzelają karnych, bo zbyt dużo myślą
10 maja 2021, 11:19Naukowcy z holenderskiego Twente University zbadali, co dzieje się w mózgach osób wykonujących rzuty karne na boisku piłkarskim. Badania wykazały, że u osób, które ulegają presji i nie strzelają goli, dochodzi do aktywacji obszarów mózgu odpowiedzialnych za myślenie długoterminowe. To wskazuje, że przyczyną niestrzelenia gola może być zbyt intensywne myślenie o konsekwencjach.